Tom Waits - Everything Goes to Hell

Burgemeesters met dubbele naam

In de vorige eeuw zag je nog wel eens, burgemeesters met dubbele namen. Soms onuitstaanbaar arrogant en weinig geduldig met onzin uit de gemeenteraad. Voor ons als verslaggevers waren ze evenwel een bron van vermaak.

Neem nu die onvergetelijke burgemeester Walles Melis Opedijk van Veen van Tytsjerksteradiel. Het verhaal gaat, dat hij een raadslid toeblafte, toen die een in zijn ogen onzinnig voorstel deed: ,,Ach, dat meen je toch niet man’’. En zo zijn er ongetwijfeld meer voorbeelden te bedenken.

Het zal niet zo erg democratisch gewest zijn in de wetenschap van nu, maar een bron van vermaak was het wel. En eerlijk is eerlijk, de raadsleden genoten ervan. Later kregen we burgemeesters als Jan van der Meer van de piepkleine gemeente Rauwerderhem.

Die legde de raad een ingewikkeld voorstel voor. Een FNP-raadslid reageerde met de bescheiden mening, dat het een ingewikkeld voorstel was, waar hij weinig van had begrepen. Maar ach, hij had alle vertrouwen in de burgemeester en het zou vast wel goed komen.

Aan zulke burgemeesters en raden moet ik nu wel eens denken, als ik de huidige burgervaders op de televisie in zorgzaam gekozen bewoordingen ‘bezorgde burgers’ gerust proberen te stellen. Ik vraag me dan af wat Walle Melis Oppedijk van Veen gezegd zou hebben.

Ik vermoed iets in de trend van ,,kom op jongens niet zulke flauwekul over verkrachters, even bij de feiten blijven’’.  Raadsleden zouden de moeilijke kwestie ongetwijfeld weer in vol vertrouwen aan het hoogverheven  college over laten. En belangrijker nog, met een beetje humor de angel uit het debat halen.

Dat zijn we kwijt geraakt in de tachtiger jaren toen de gemeenteraden politiseerden en de landelijke politiek zijn entree maakte in de steeds grotere gemeenteraden. Veelal nieuwkomers van sociaaldemocratische huize, toen nog karig bedeeld met burgemeesters vonden de gang van zaken de regentesk, wat het natuurlijk ook was.

Toch denk ik wel eens dat het een verlies is, die relativerende arrogante regenten. Nu zijn het veelal lieden met een juridische achtergrond. Rechten, de studie voor de minder begaafden uit de betere stand, het werd een voorwaarde voor een loopbaan in het bestuur. Het is er niet boeiender op geworden.

En ze weten geen raad met onredelijke mensen. Daarmee hebben ze geen ervaring. En mompelen wat over begrip voor en zo. En om nu te zeggen, dat gemeenteraden in het geheel niet meer arrogant zijn, mwah daar valt wel wat op af te dingen, voor wie wel eens een inspraakavond heeft meegemaakt, waarop de edele raadsleden zich vooral bezig hielden met de van gemeentewege verstrekte ipads.

Elke verandering is een verslechtering, sprak de dichter J.C. Bloem al. Maar ja, die heeft ook even geflirt met de NSB, tot hij ontdekte dat Mussert geen belangrijke Franse schrijvers kende.

Frank Zappa - Strictly Genteel (All Versions Mix)

Toch iets goeds in dit land...

Net op zo’n moment dat je denkt: God, wat leven we toch in een kutland, krijg je ineens weer hoop. Het was in de buurt van Hengelo dat plots een merkwaardige trilling door de auto ging. Ik mopperde wat over de slechte staat van de wegen, toen het trillen over ging in geklapper, waarop ik toch maar even de vluchtstrook op zocht.

Op tijd, zo bleek. Vanachter auto steeg een rookwolk op en een indringende geur van brandend rubber, deed mij toch even schrikken. Een enkele blik op het achterwiel legde de oorzaak bloot: een volledig gescheurde band. Vroeger zou je dan de achterklep hebben geopend, de krik hebben opgezocht en het reservewiel tevoorschijn hebben getoverd.

Helaas hebben moderne auto’s geen reservewiel meer. Ja, een spuitbusje om de band weer op te pompen en een klein lek te dichten. Heb je wat aan, als de rook uit een diepe scheur in de band komt. Het is even zoeken, maar ergens vind je de kaart van de ANWB met een telefoonnummer en dan ontvouwt zich een staaltje perfectie, waardoor ik toch weer wat vertrouwen krijg in dit land.

De dame aan de telefoon staat me vakkundig te hulp en waarschuwt me de auto te verlaten. Hulp is onderweg, zo weet zij, binnen nu en zestig minuten. Een minuut later verschijnt er een alarmlicht achter me en een gele auto van Rijkswaterstaat stopt. Na de oorzaak van mijn verblijf op de vluchtstrook in ogenschouw te hebben genomen, plaatst hij zijn auto iets verderop met een fel oplichtend waarschuwingsbord.

De vriendelijke chauffeur legt in alle rust uit wat me te doen staat. Auto ietsje meer aan de kant en hij belt nog even met de Wegenwacht. Die draait net de snelweg op, weet hij even later. Het wordt bijna gezellig. Er wordt beschaafd wat gepraat, een shagje gerold en gewacht op die andere gele wagen.

Als die verschijnt valt de perfecte samenwerking tussen twee mannen op. Snel worden pionnen uitgezet, de auto mag wel in het gras en de conclusie is duidelijk: Hier is geen snelle hulp mogelijk. Uit de auto komt een ingenieus kussentje dat opgeblazen de auto optilt en fluks wordt het wiel verwijderd. De wielkast wordt nauwgezet geïnspecteerd of er iets fataals is geraakt. Hier ook weer die vriendelijke rust en beschaafde toon.

Mijn vrouw krijgt een warme jas aangereikt en voor mij is er een reflecterend hesje. Hij vertrekt met de belofte een drie kwartier later terug te komen. Na overleg met RWS-man vertrekt deze en de man van de WW zet zijn eigen pionnen uit. Het gaat allemaal zo gewoontjes, zo alledaags.

Inderdaad is hij er na drie kwartier weer met een spiksplinternieuwe band om de velg. Rap zit het wiel er weer aan, de andere banden worden nog even gecheckt en welgemoed raadt hij me aan flink snelheid te maken op de vluchtstrook en in te voegen. En goedgemutst vervolgen we de reis.

Dan moet ik nog even denken aan de introductie van concurrentie op de weg voor de WW, tja de vrije markt en zo. We horen er niet veel meer van. Waarom moet iets wat goed is ook veranderen. Sommige dingen in dit land zijn wel degelijk goed geregeld. En dat geeft je even een gevoel in een aangenaam land te wonen.

Camille O'Sullivan - Look Mummy (No Hands)

Asielzoekers leggen probleem van Nederland bloot

Heeft de denker van het vaderland Marli Huijer gelijk als ze bang is voor een tweedeling in Nederland tussen de angstige burgers tegen asielzoekers en voorstanders van een humane opvang? Er is inderdaad een omslag geweest na een aanvankelijke hartverwarmende stemming van bereidheid tot opvang na de foto van het verdronken jochie. Het momentum is voorbij.

Als er een tweedeling dreigt, hoe komt dat dan zo ineens? Door het ontbreken van een moreel beroep van het kabinet op de samenleving? Eerlijk gezegd ben ik bang, dat dit niet alles zou uitmaken. Het is eerder onwetendheid tegenover geïnformeerdheid. Jarenlange verwaarlozing van goed onderwijs eist nu zijn tol.

De apenkool die de tegenstanders van asielzoekers in het dorp of wijk uitkramen getuigt bovenal van onwetendheid. Is de informatie er niet? Ja en nee, de geschreven media, zelfs de Telegraaf houden zich redelijk aan het verstrekken van feitelijke informatie. Het is er dus wel, maar helaas leest een groot deel van de bevolking de kranten niet meer.

Op televisie zijn er de goede informatiebronnen, maar er is ook de neiging de angstige burger naar de mond te praten. De feiten sneeuwen onder. Onderbuikgevoelens, gevoed door sociale media en foute politici, die er electoraal gewin in zien om in te spelen op latente onlustgevoelens, dreigen te winnen van het gezond verstand.

En zo is vrij snel de brede bereidheid de vluchtelingen goed op te vangen onder druk komen te staan. Het is bepaald niet verheffend de tegenstanders te zien schreeuwen en onzin te verkondigen van verkrachtende, rovende en ander geweld plegende asielzoekers. De feiten tellen allang niet meer.

Natuurlijk zitten er onder de tienduizenden vluchtelingen foute elementen en dat hoef je niet te ontkennen. Dat hoeft ook niet bij een goed  geïnformeerde samenleving, die onderscheid weet te maken tussen individuen en hele groepen. Je zou verwachten dat in een redelijk ontwikkeld land waar bijna iedereen kan lezen en schrijven, die informatie wel wordt opgepikt.

Dat dit niet het geval is, mag duidelijk zijn. Daar is ook een deel van de televisieprogramma’s schuldig aan. Als er item is over homo’s die zich bedreigd voelen in asielzoekerscentra, heb je toch wel even het gevoel van potdorie nu moeten die vluchtelingen het niet nog moeilijker maken. Dan word je er gelukkig op gewezen, dat het journaal het doet voorkomen dat alle asielzoekers zich schuldig maken aan homofobie. Dat had voorkomen kunnen worden, door erop te wijzen dat het om individuele bedreigingen gaat. Niet de hele groep maakt zich schuldig.

Wat is er toch gebeurd in Nederland? Waar zijn de leiders die de mensen uitleggen wat er feitelijk gebeurt? Niet goedpraten wat fout is, maar evenmin alle vluchtelingen over een kam scheren. Inderdaad, de meeste Syriërs zijn gewoon wanhopig op de vlucht voor oorlog. Dat zijn geen kansloze mannen en zielige gezinnen, maar evenmin allemaal hoog opgeleide mensen, zoals sommige voorstanders van opvang het willen doen voorkomen.

Gewoon een doorsnee van mensen uit een land dat tot voor kort redelijk ontwikkeld was, maar nu door een burgeroorlog geteisterd wordt. Het zou inderdaad helpen als het kabinet zich hierover zou uitspreken en zoals Huijer bepleit wekelijks de bevolking zou voorlichten wat er feitelijk gebeurt. Het zou helpen als politici hun verstand gebruiken en hun verantwoording nemen in plaats van  louter te denken aan electoraal gewin.

Maar daarnaast zou een heropvoeding van het land op zijn plaats zijn. Niet alleen kinderen leren lezen en schrijven, maar ook leren kritisch te denken. Voor en tegens afwegen en zelf een oordeel vormen, daar zou het weer om moeten gaan. En daarmee foute elementen onder de eigen bevolking isoleren en het kaf van het koren scheiden.

Alleen informatie van internet halen is onvoldoende en gevaarlijk. Leer kinderen weer kranten te lezen, informerende programma’s te bekijken en de noodzaak van het zelfstandig inwinnen van informatie, wellicht kan dit invloed hebben op de ouders die enige opvoeding kunnen gebruiken. Begin weer op de pabo’s de studenten te verplichten kranten te lezen. Het is niet gewoon dat goed opgeleide mensen denken het zonder kranten te kunnen stellen. Dat mag nu blijken.

Stop met informatieavonden voor angstige burgers en geef leiding. Leg uit, maar ga niet mee in de angstzaaierij. En bovenal ontneem mensen het woord die onzin verkondigen. Kom niet aan met begrip voor bezorgde burgers. In eerste instantie waren ze niet zo bang, dat zijn ze de afgelopen weken gemaakt. En daar zijn sommige politici, enkele media en bange leiders schuldig aan. Die hebben een zware last te dragen als het fout gaat.

Daar is ie weer, de horror winter

Daar is ie weer, de horror winter. Een koud nachtje in oktober en de alarmbellen rinkelen. En ja hoor, de weerprofeten van universiteiten waar we voordien nooit van hadden gehoord en veelal commerciële weervoorspellers zien een winter in het verschiet waar we in onze koudste gedachten alleen maar kunnen dromen.

In het Perfide Albion zal het vriezen dat het kraakt en snijdende sneeuwstormen zullen het leven er lamleggen. En de weermannen in Nederland schieten onmiddellijk in de Elfstedenmodus. Want ja, El Niño en zonnevlekken…

Even sneupen in de geschiedenis en ja hoor, de koudste winters van de vorige eeuw, waren die met weinig zonnevlekken. Een nieuwe ijstijd voorspelt Valentina Zharkova van de universiteit van Northumbria. De piek ligt in 2022, lekker dichtbij, dat maken de meesten van ons nog wel mee.

Het zal koren op de molen zijn van de klimaatsceptici. Hoezo menselijke activiteiten die het klimaat veranderen? Zie je wel, het zijn gewoon natuurverschijnselen waar je niets aan kunt doen. En dan wordt het nog een graadje kouder ook. Ha, ha, klimaatalarmisten, daar hebben jullie niet van terug.

Ongetwijfeld hebben zonnevlekken en El Niño wel enige invloed op het klimaat, hoewel Europa doorgaans van dat kerstkindje weinig merkt. En dat de warme golfstroom afremt door een combinatie van smeltende ijskappen en El Niño, komt ook akelig bekend voor.

Het heugt mij dat dit al eerder voorspeld was, maar niet uitkwam. Dat is de ellende met weersvoorspellingen. Ze zijn verdraaid onbetrouwbaar. Oké, voor vier dagen gaat het, al is het nooit helemaal zeker. Daarna kunnen meteorologen nog wel redelijk uit de voeten met veertiendaagse voorspellingen, maar in de tweede week neemt de betrouwbaarheid ras af.

De koudegolf die nu over Europa trekt is het gevolg van de ligging van hoge en lage drukgebieden. Als die ervoor zorgen dat een noordoostelijke wind overheerst, kun je er gif op innemen dat het in de herfst en winter koud wordt. Zomers kan het nog meevallen, als de wind naar het oosten trekt, maar ja daar is het ’s winters bar koud.

Als over enige weken de hogen en lagen weer een beetje zijn verschoven kunnen we zo maar weer in aangename temperatuurgebieden terecht komen. Garanties zijn er evenwel niet te geven. Dus het voorspellen van een koude winter is niet een kansloze aangelegenheid. 

Het kan vriezen en dooien. Maar als de Enkhuizer Almanak niets laat weten van een ijskoude winter, ach wat moeten we dan met mevrouw Zharkova. Ze zijn ongeveer even betrouwbaar, zij het dat de Almanak soms gelijk heeft. En van mevrouw Zharkova heb ik nog nooit gehoord, evenmin van de vast geweldige kwaliteiten op metereologiegebied van haar universiteit.

Pek en veren voor de adviseur

Als je werkt in de adviserende sector moet je zo nu en dan iets geheel nieuws bedenken. Of stelen natuurlijk van een niet al te bekende bron. Het houdt je in de picture zullen we maar zeggen. Soms komt zo’n adviesbureau met een ideetje, je leest er iets over en vooral verbaas je je over de onzin. Dan zoek je het later nog eens op en kan je het niet vinden. Toch maar even samenvatten wat ik me ervan herinner.

Op zijn minst even veel werknemers hebben last van bore-dom als van een burn-out. Bore-dom komt natuurlijk van verveling, zoals alles in die sector uit het Angel-Saksisch taalgebied komt. Het idee is dat mensen zich in hun werk vervelen en tot niets meer komen.

Dat ligt hem, zo heb ik begrepen, aan die mensen zelf. Ze zakken weg, er komt niets meer uit en ze willen eigenlijk ook niets meer. Een beetje blaming the victim. Maar goed, er is hoop want de consultant weet wat er moet gebeuren. De zich vervelende werknemer moet uit zijn comfort-zone gehaald worden. 

Want daar ligt het aan, meen ik te begrijpen. Beetje vreemd natuurlijk. Comfort-zone is toch iets positiefs zou je zeggen, maar vooruit. We blijven onze consultant maar even volgen. Want in zijn ogen is verveling iets slechts. Daar kan niets goeds uit komen.

Daar verlies ik het betoog een beetje. Mensen die zich in hun baan vervelen, en ik ben bang dat dit er heel veel zijn, hebben gewoon geen inspirerend werk. Verveling is dan op zich wel goed, want het kan leiden tot enige bezinning over zijn of haar werkzaamheden.

Een beetje werkgever die opmerkt dat een van de hem toevertrouwden zich verveelt, zou eens kunnen zien of hij de werkzaamheden iets uitdagender kan maken, of een compensatie voor de ondraaglijke saaiheid van veel werk kan bieden. Dat zou onze consultant dus naar voren kunnen brengen.

Bovendien is verveling niet altijd een negatieve toestand. Als je je maar lang genoeg verveelt, komt er vanzelf wel een idee om uit die toestand te komen. Als journalist weet ik daar voldoende van. In het nog niet zo verre verleden waren voorlichters bijvoorbeeld nergens zo bang voor als zich vervelende verslaggevers.

Ergens staat me bij dat in die begintijd van mijn loopbaan wij ideeën hadden over grote verhalen die er iets toe zouden doen. Die de wereld ietsje beter zouden kunnen maken. De krant was daar een mooi vehikel voor. De werkelijkheid was natuurlijk anders. Veel werk was routine en veelal slaapverwekkend saai. En toch kwamen er dan ideeën op, die leidden tot mooie verhalen. Mits leidinggevenden de mensen maar met rust lieten. Een tijdje geen leuk nieuws? Te veel computerspelletjes?Ach, komt wel weer. Zo iets dus.

De laatste jaren veranderde dat. Niet in de laatste plaats door de jongere verslaggevers die graag leiding wilden en inspiratie. En nog altijd herinner ik mij de verbazing toen twee jonge collega’s voor een vergadering een gloeiend betoog hielden voor meer aandacht voor laten we het de BN’ers van televisiekijkend Nederland noemen.

Ik viel bijna van mijn stoel van het lachen, tot ik merkte dat de zaal het serieus nam en de hoofdredactie het idee dankbaar omhelsde. Maar vooruit, jeugdige overmoed zullen we maar denken. Toen de krant in zwaar weer kwam door megalomane directeuren en afhakende lezers en adverteerders, kwamen er nieuwe leiders.

Die hadden weinig op met journalisten die broedden op mooie verhalen. Aan het werk en elke dag even vertellen wat er gedaan zou worden. Niks geen verveling meer. En het moest vooral leuk zijn. De krant werd er niet beter door. Hooguit mis je de echt boeiende verhalen een beetje, het is soms een beetje te veel tralala, maar voor de rest is het niet beter of slechter dan voorheen.

Wel hoor je bij ontmoetingen met oud-collega’s dat veel van hen uit hun ‘comfort-zone’ zijn gehaald. Gelukkiger zijn ze er niet van geworden. De consultant die het de leiding ongetwijfeld heeft geadviseerd vast wel en in ieder geval rijker. Waar is het pek, waar zijn de veren?

Campervrijheid....

Waar vind je nog vrijheid in Europa? Voor een vrede zoekende vluchteling mag het hier min of meer het paradijs lijken, al valt dit bij aankomst vies tegen, voor Europeanen zelf wordt de zoektocht naar vrijheid al maar moeilijker. Toch proberen we het, zo blijkt uit de verkoopcijfers van campers.

Ooit was de caravan het ideaalbeeld van de avontuurlijk aangelegde Nederlander. Achter de auto en hup weg wezen. Onderweg stoppen, geen probleem. Pootjes uitgedraaid en slapen maar. Kon overal. Tot dat Nederland massaal overging tot de aanschaf van de KIP.

Er kwamen er stomweg te veel en het moest gereguleerd worden. Naar de camping met de sleurhut. Het bleef desondanks een succes, maar het avontuur was er een beetje af. Het werd een beetje burgerlijk, zo’n Opel Kadett met een KIP-caravan erachter.

Ook elders in Europa ontdekte men de caravan. Zo raakten B-wegen rn campings verstopt met caravans en was er amper meer plaats voor tenten. Uit het perfide Albion kwam de motorhome overwaaien. Zeg maar een caravan met motor. De ultieme vrijheid lag plots weer binnen bereik.

Met zo’n zelfrijdende caravan - in Spanje terecht een auto-caravanne genoemd - kon je immers overal terecht. Een leuk Frans dorpje, je zocht het kerkplein op. De stoel naar buiten en genieten. De plaatselijke kroeg bezoeken en daarna gratis in de eigen camper slapen. De wildernis in Noorwegen, het werd allemaal bereikbaar.

Helaas ook de camper democratiseerde en er kwamen te veel. Niet alleen kwamen er regels voor die vele zelf rijdende bedden, er kwam nog een ander verschijnsel bij. Een verschijnsel dat in de begintijd van de caravan niet aan de orde was. Criminele bendes ontdekten de rijke camperbezitter als doelwit.

Leuke afgelegen plekjes, parkeerterreinen, het werden gevaarlijke plekken. Nu moeten we er wel bij zeggen dat de camper van een zelfrijdende caravan was veranderd in een luxueus gevaarte voorzien van alle gemakken om zonder inlevering van comfort overal te kunnen overleven. Nog te rijden met een gewoon rijbewijs dankzij het gewicht onder de 3,5 ton. Logisch dat het een prooi van minder goed bedoelende lieden werd.

Dus kopen vooral goed bij kas zittende babyboomers zo’n gevaarte - de overwinst op het afgeloste huis is vaak voldoende - en maken het voor de rest toch minder aangenaam. Ze zoeken geen avontuur, maar een manier om  na aanschaf van de dure camper overal voor niets te kunnen overnachten. Veel dorpjes hebben ingezien dat de campergasten toch geld uitgeven bij de plaatselijke kruideniers, dus richten ze een klein plekje voor enkele campers in.

Maar ja, er zijn inmiddels zoveel, dat die paar plekjes onvoldoende zijn. Dus worden campings als veilig toevluchtsoord overstroomd, al was het alleen maar om de accu’s weer op te laden. En natuurlijk gebruik maken de faciliteiten van de camper. Dus gebruikt men de eigen wc in plaats van de mooie voorzieningen op de camping. Met als gevolg de hele dag legen van chemische toiletten. Tja, je moet wat om de dag door te komen.

Daarnaast zijn er erkende camperplaatsen. Gratis zelfs. Maar eh, daar sta je dan, met honderd soortgenoten op een veredelde parkeerplaats in een keurig rijtje met amper ruimte voor het uitdraaien van de luifel. Met een beetje geluk is er stroom en een ondergrond van gras.

Tja, en toch blijft ie populair, de camper. Maar vrijheid, nee we zullen iets nieuws moeten bedenken. Of zoals een echtpaar deed na een overval op hun nieuwe camper: Koop een oude bestelbus, leg er een bed in en plaats een keukentje. Je kunt weer overal terecht. Politie laat je met rust, geboefte ziet geen heil in de armoedige busjes. Tot er straks weer verdacht veel oude busjes in mooie oorden verschijnen. Het blijft aanmodderen in het welvarend Europa op zoek naar vrijheid.