Burgemeesters met dubbele naam

In de vorige eeuw zag je nog wel eens, burgemeesters met dubbele namen. Soms onuitstaanbaar arrogant en weinig geduldig met onzin uit de gemeenteraad. Voor ons als verslaggevers waren ze evenwel een bron van vermaak.

Neem nu die onvergetelijke burgemeester Walles Melis Opedijk van Veen van Tytsjerksteradiel. Het verhaal gaat, dat hij een raadslid toeblafte, toen die een in zijn ogen onzinnig voorstel deed: ,,Ach, dat meen je toch niet man’’. En zo zijn er ongetwijfeld meer voorbeelden te bedenken.

Het zal niet zo erg democratisch gewest zijn in de wetenschap van nu, maar een bron van vermaak was het wel. En eerlijk is eerlijk, de raadsleden genoten ervan. Later kregen we burgemeesters als Jan van der Meer van de piepkleine gemeente Rauwerderhem.

Die legde de raad een ingewikkeld voorstel voor. Een FNP-raadslid reageerde met de bescheiden mening, dat het een ingewikkeld voorstel was, waar hij weinig van had begrepen. Maar ach, hij had alle vertrouwen in de burgemeester en het zou vast wel goed komen.

Aan zulke burgemeesters en raden moet ik nu wel eens denken, als ik de huidige burgervaders op de televisie in zorgzaam gekozen bewoordingen ‘bezorgde burgers’ gerust proberen te stellen. Ik vraag me dan af wat Walle Melis Oppedijk van Veen gezegd zou hebben.

Ik vermoed iets in de trend van ,,kom op jongens niet zulke flauwekul over verkrachters, even bij de feiten blijven’’.  Raadsleden zouden de moeilijke kwestie ongetwijfeld weer in vol vertrouwen aan het hoogverheven  college over laten. En belangrijker nog, met een beetje humor de angel uit het debat halen.

Dat zijn we kwijt geraakt in de tachtiger jaren toen de gemeenteraden politiseerden en de landelijke politiek zijn entree maakte in de steeds grotere gemeenteraden. Veelal nieuwkomers van sociaaldemocratische huize, toen nog karig bedeeld met burgemeesters vonden de gang van zaken de regentesk, wat het natuurlijk ook was.

Toch denk ik wel eens dat het een verlies is, die relativerende arrogante regenten. Nu zijn het veelal lieden met een juridische achtergrond. Rechten, de studie voor de minder begaafden uit de betere stand, het werd een voorwaarde voor een loopbaan in het bestuur. Het is er niet boeiender op geworden.

En ze weten geen raad met onredelijke mensen. Daarmee hebben ze geen ervaring. En mompelen wat over begrip voor en zo. En om nu te zeggen, dat gemeenteraden in het geheel niet meer arrogant zijn, mwah daar valt wel wat op af te dingen, voor wie wel eens een inspraakavond heeft meegemaakt, waarop de edele raadsleden zich vooral bezig hielden met de van gemeentewege verstrekte ipads.

Elke verandering is een verslechtering, sprak de dichter J.C. Bloem al. Maar ja, die heeft ook even geflirt met de NSB, tot hij ontdekte dat Mussert geen belangrijke Franse schrijvers kende.