Hoe Wilders aan de basis van de Kaag-haat staat

Een meerderheid van de Nederlanders vindt de bedreigingen richting Sigrid Kaag eigenlijk niet kunnen. Maar, ze moet wel weg. Aldus het nieuwsprogramma van SBS6, Hart van Nederland. Nu kun je zo je twijfels hebben over de waarde van zo´n peiling, maar het zegt veel over de staat van het land. 

 

Dit alles komt voort uit het programma Collegetour van Twan Huys. Daarin was D66-leider Sigrid Kaag zichtbaar geroerd door de zorgen die haar beide dochters uitspraken over haar veiligheid. Ze vrezen dat hun moeder nog eens zo eindigt als het vermoorde D66-ikoon Els Borst. Want wat wordt er dagelijks aan haat tegen Kaag verspreid op sociale media, maar inmiddels ook daarbuiten.

 

Menigeen heeft zich inmiddels afgevraagd waarom de haat van de toetsenbordridders zich zo op Kaag en D66 richt. Aan antwoorden als D666 en pedofilie heb je natuurlijk niks. Maar veel verder komen de haters niet. Het is hen duidelijk aangepraat. Wie zit daar toch achter, vraagt een redelijk denkend mens zich af.

 

Onmiskenbaar is bij extreemrechts de D66-haat het grootst en Kaag is het ideale mikpunt. Maar waarom D66, waarom Kaag? Ik bedoel maar, PvdA, SP, de PvdD zijn veel meer voor de hand liggen stenen des aanstoots voor bruinrechtse fanaten. Is Esther Ouwehand niet veel meer een nagel aan hun doodskist? D66 is toch bepaald niet een linkse partij.

 

Op zoek naar een antwoord kom je al snel uit bij PVV, FvD en later BBB. Een tijdje terug was Kaag bij de PVV-aanhang eigenlijk niet eens zo gehaat, als ze al wisten van welke partij ze was. Bij de FvD was haar partij veel eerder het middelpunt van de haatcampagne. Dat wil zeggen, alles wat fout was in Nederland lag aan D66.  Boerenpartij BBB nam dat over. Kaag was niet eens zo zeer het doelwit.

 

De echte Kaag-haat kreeg de wind in de zeilen, toen Geert Wilders er een ideaal kiezertrekkend middel in vond. Het was in de tijd dat FvD nog een fatsoenlijk geacht alternatief voor de PVV werd gedacht en een geduchte concurrent leek. En met Kaag en D66 als middel om de stemmers terug te winnen, had Wilders, zo moet hij gedacht hebben, goud in handen. Want van het prediken van haat tegen links, hoefde je de voorheen zeer rechtse VVD´er niets te leren.

 

Met de implodering van de FvD had Wilders ook zo wel de verloren stemmen terug kunnen winnen. Maar schelden op Kaag - vrouw, elitair, getrouwd met een Palestijn – bleek erg aan te slaan bij de PVV-aanhang en ietsje daarbuiten. Een aanhang, die geen benul heeft van waar D66 voor staat. Het gegil van Wilders dat de partij Nederland min of meer bestuurt, sloeg wel aan. Maar vooral zijn niet aflatende scheldpartijen op Kaag. Zij paste natuurlijk prima in zijn doorgeslagen anti-moslimretoriek met haar Palestijnse echtgenoot.

 

Veelvuldig en al decennialang is er gewaarschuwd voor de door rechts georkestreerde haatcampagne tegen alles wat in hun ogen links was. Zeker met een deels extreme en wapengekke aanhang is dat niet zonder gevaar. Maar deden VVD-voorlieden dat nog min of meer met humor, Wilders wist er een serieus verdienmodel van te maken.

 

Juist Wilders weet natuurlijk wat het betekent gedemoniseerd te worden. Al vele jaren hebben radicale moslims, vooral in Pakistan, het op hem gemunt. En hij betaalt ervoor met een leven als zwaarbeveiligde politicus. Dat zulks wellicht gevolgen heeft voor ´s mans geestelijke gezondheid lijkt geen raar idee.  Hij heeft er evenwel niet van geleerd voorzichtig te zijn met het verketteren van tegenstanders.

 

Sterker nog, hij heeft die kennis misbruikt in zijn haatcampagne tegen Kaag. Iedere keer dat iemand zegt zich zorgen te maken over de bedreigingen richting Kaag, krijgen we te horen, dat Wilders toch veel erger bedreigd wordt. Of dat we het niet mogen hebben over Els Borst, want Pim Fortuin en Theo van Gogh waren de echte politieke slachtoffer.

 

En zo heeft de man, die al 20 jaar zijn kamerlidmaatschap louter inzet voor het racistisch hitsen tegen moslims, asielzoekers en andere migranten, zonder ook maar ooit een nuttige bijdrage te hebben geleverd aan het maatschappelijk debat, beveiligd op kosten van de belastingbetaler, Kaag slachtoffer gemaakt van zijn haat tegen alles wat afwijkt in land.

 

Heeft dit dan helemaal geen gevolgen? Niet zolang politici bang zijn voor de domrechtse achterban van Wilders. Voor de ontevreden kiezers, voor de ongehoorde burgers. Toch zijn het zijn collega´s en de media die hem het zwijgen kunnen opleggen. En dat zo langzamerhand ook zouden moeten doen. Zo niet, zal na Kaag een ander het slachtoffer worden van Wilders frustratie en haat. Een cordon sanitair is het minste wat ze kunnen doen.

 

 

De rot in het land

 

Wie jaren geleden waarschuwde tegen het voortdurend gehak van rechts op links in een overwegend rechts georiënteerd land, werd niet echt serieus genomen. Dat vooral rechts, vergetend dat het eigenlijk al decennia aan de macht is, haat zaaide tegen links wilde er niet in. Want ´links kon er toch ook wat van´. Het verhaal van beide kanten dat allang geen stand meer zou mogen houden na alle aanslagen van door rechts geïnspireerde terroristen.

 

Wat ooit goedmoedig begon met Hans Wiegel die PvdA-er Joop den Uyl uitmaakte voor Sinterklaas, is door zijn opvolgers kwaadaardig omgezet in het succesvol betichten van linkse partijen van potverteren. Dat extreemrechts daar nog een schepje bovenop deed, door zo´n beetje alle problemen van het land te wijten aan links, versterkte de teloorgang van de linkerkant van het politieke spectrum.

 

Linkse partijen durfden niet hard genoeg stelling te nemen. En zo kan het dat te veel burgers in een welvarend land, ja een van de meest welvarende van Europa, uit veelal aangeprate, soms terechte onvrede op haat zaaiende partijen als PVV, FvD, JA21, BVNL  en BBB stemmen. Haat tegen buitenlanders, islam, wetenschap, media, eigenlijk tegen alles wat de aandacht van het eigen falen zou kunnen afleiden. 

 

Kapitale woonboerderijen op het Friese platteland worden inmiddels ontsierd door omgekeerde vlaggen. Hoezo onvrede, hoezo niet gehoord? Als er echt zoveel burgerlijke onvrede is over het beleid van de afgelopen decennia, waarom dan niet afgerekend met VVD en CDA als voornaamste veroorzakers en stemmen op linkse partijen die zich allang tegen dat beleid hebben gekeerd? Onwetendheid? Desinteresse? De media die wel erg volhardend zijn in het op het schild te hijsen van extreemrechtse nitwits, louter uit angst de stem van de bezorgde burger te missen?

 

Neem nu de bedreigingen aan het adres van schrijver Pim Lammers, die zich uit angst hiervoor terugtrok als schrijver van een gedicht voor de Kinderboekenweek. Rondom klonk het van links tot rechts dat hier de vrijheid van schrijvers in het geding was. Wellicht, maar waarom de rol van extreemrechts in het haat zaaien tegen Lammers niet duidelijker benoemd? Bang voor de bezorgde burger?

 

Een symposium over de wolf wordt gekaapt door extreemrechtse wolvenhaters en moet worden afgeblazen. Vrouwen in de politiek moeten op hun tellen passen, want extreemrechts heeft het niet zo op vrouwen op belangrijke posities, zeker niet bij links geachte partijen. Dat D66 nu de meest gehate partij is in bruine kring, zou op de lachspieren moeten werken, als het niet onderdeel was van een strategie. Een strategie gericht op het tot zwijgen brengen van alles wat niet in het eigen gedachtengoed past. Gematigder politici laten nu al weten, niet alles meer te durven zeggen.

 

Oude verworvenheden uit verlichter tijden lopen gevaar. Zichzelf redelijk noemende mensen willen nog steeds met de ´bezorgde burger´ in gesprek, die hier kennelijk voor te porren is. Hou toch op, dat is helemaal niet de bedoeling. We staan erbij, kijken ernaar en te vaak stemmen we op de partijen die onderdeel zijn van die strategie. Er is geen Poetin nodig in Nederland. De rot zit er al in.

 

 

De vakbladen als onderdeel van het agrarische probleem

We moeten het eens hebben over de agrarische vakpers. Tenslotte is dat zo´n beetje het enige medium dat tegenwoordig nog op de iconische keukentafel van de boeren terecht komt. En natuurlijk is het de oorsprong van Caroline van der Plas.

 

In de tijd dat ik landbouwjournalist was, waren de vakbladen wel eens bron van het nieuws, maar vaker aanleiding tot grote verbazing. Degenen die zich er journalist noemden, hielden zich tot in detail bezig met de sector waarvoor ze schreven. Details, waarvoor journalisten van de algemene pers, tot hun frustratie, weinig belangstelling hadden.

 

Tijdens persconferenties van bijvoorbeeld de Rabobank, of van de agro-industrie waren zij vaak beter op de hoogte dan de sprekers. Dat wil zeggen van de details in de varkens-, kalver- en pluimveehouderij. Groot was dan de frustratie dat de tentoongestelde kennis niet werd gewaardeerd, zeker niet door hun algemene vakbroeders, die vaak liever wilden horen hoe er werd gedacht over de kritiek op de sector.

 

Die frustratie kwam onlangs ook naar voren bij Caroline van der Plas, die zich in haar tijd als ´journalist´ steeds weer verbaasde over het gebrek aan kennis bij de algemene pers. Nu was zij dan ook chef-redacteur van Pig Business en Pluimveeweb bij Agrio Uitgeverij, een pr-blad voor de vleesindustrie. Bladen waarin het vergeefs zoeken is naar reflecties op de eigen bedrijvigheid, laat staan maatschappelijke zaken.

 

Mijn collega´s van de vakbladen waren veelal afkomstig uit de agrarische sector, boerendochters en -zonen voor wie op de boerderij geen plaats was. Zelfs de enkeling die werkzaam was voor de algemene dagbladen, zoals ik, had vaak zo´n achtergrond. Het botste wel eens dat ik al weer een generatie verwijderd was van het boerenerf, maar omdat ik  landbouwjournalist voor de Leeuwarder Courant was, werd ik min of meer geaccepteerd.

 

In die tijd verscheen ook het Agrarisch Dagblad. Een krant waar de redacteuren poogden de wereld vanachter een agrarische bril te aanschouwen. Hier werkten ook weer journalisten, die ofwel uit de algemene journalistiek kwamen ofwel daar later in terecht kwamen. Hoofdredacteur Hylke Speerstra werd zelfs later hoofdredacteur van de Leeuwarder Courant. De krant was uiteindelijk geen lang leven beschoren. Zoveel viel er nu ook weer niet met die agrarische bril te bekijken en zoveel belangstelling was er nu ook weer niet bij de boeren. 

 

In diezelfde traditie bestaat nog immer het weekblad van de LTO, Nieuwe Oogst. Toentertijd was het een echt journalistiek blad. De journalisten snapten er de collega´s van de algemene pers wel, ook als die zich kritisch uitlieten over hun sector. Hoe het blad inmiddels is, weet ik niet.

 

Resten de specialistische vakbladen, die nog immer in de brievenbus op boerenerven belanden. Heel af en toe lezen algemene journalisten die bladen en verbazen zich hogelijk over het gebrek aan realiteitszin. Zeker bij het tot in bloederige details beschrijven van aanpassing van dieren aan stalsystemen, zonder ook maar het geringste oog voor dierenwelzijn of kritische geluiden in de buitenwereld.

 

Die bladen dus waar zich journalist wanende voorlichters het wel uit hun hoofd laten zich kritisch uit te laten over gebruiken in hun sector. En die door boeren betaald en hogelijk gewaardeerd worden. En die voorlichters ergeren zich dus blauw aan echte journalisten, die in plaats van hun geliefde details algemene en soms kritische vragen stellen.

 

Mijn positie werd langzaam toch wel een beetje moeilijk, omdat veel boeren steeds minder op hebben met kritische geluiden, zeker niet van een specialist op hun gebied. Toen viel het met bedreigingen nog wel een beetje mee, hoewel de eerste harde woorden al vielen.

 

 Later toen ik al afscheid had genomen van de landbouwjournalistiek meende een gerespecteerd oud-collega waar bij mij het probleem zat. ,,Je houdt niet van boeren´´, zo meende hij. Tsja, ik houd ook niet van wetenschappers of natuurbeschermers, dat wil zeggen niet van allemaal, waarover ik later schreef. Maar het geeft wel zo´n beetje de denkwijze in de agrarische pers weer, die daarmee onderdeel van het agrarische probleem zijn.