vrijdag 27 mei 2016

De komst van een crappy jet





Het is een ongemakkelijk gevoel dat de komst van de F35 of #jsf naar Leeuwarden geeft. Enerzijds de ergernis over de malloten, politici, spotters en gewone mensen die als kinderen zo blij – zo van stil gewacht maar toch gekregen – de komst van de vechtmachine verwelkomen. Anderzijds de omwonenden die bezorgd zijn over de geluidsoverlast en niemand weet een oplossing.

Straks zijn alle enthousiaste mensen vertrokken. Dan duurt het nog drie jaar eer de F35 definitief in Leeuwarden en Volkel neerstrijkt. De omwonenden blijven in onzekerheid achter. Dat de F35 meer lawaai maakt is wel duidelijk, maar over de werkelijke overlast verschillen de meningen.

Het is ook geen mooi toestel al willen defensie en de vliegtuigspotters ons dat doen geloven. Zeker in de landingsfase is het een lelijk waggelend eendje achter de plots sierlijke F16. Daar komt nog eens bij, dat de aanschaf van deze crappy jet, zoals sommige Amerikanen hem noemen, niet een schoonheidsprijs verdient.

Het stinkt een beetje. Toen er een eerste beslissing moest komen leek het toestel nog kansloos, want de opkomst van de LPF met luchtmachtcriticus Pim Fortuyn leek het in de weg te staan. Een afgedwongen bezoekje van Fortuyn aan de Amerikaanse ambassade deed hem wijfelen.

Maar een kogel maakte een einde aan de aspiraties en zijn opvolger, enthousiast vliegtuigspotter en JSF-lobbyist Matt Herben, gaf de doorslag bij de eerste positieve beslissing. Eigenlijk danken we de JSF dus aan Volkert van der G. Op dat moment had niemand het over concurrenten als Saab, Eurofighter en al helemaal niet over aanschaf van nieuwe F16’s.

Die F16 is in de dertig jaar van zijn bestaan een superieur toestel gebleken. Relatief goedkoop, uiterst geschikt voor de relatief kleine conflicten waar hij is ingezet, ja zelfs beter dan de zware F35 die in een zogeheten dogfight de meerdere moest erkennen in  de F16. Nee, zo vond defensie, verouderd etc. Dit ondanks uitstekende prestaties in Irak, Syrië en Afghanistan.

De concurrentie werd afgeschreven, want de F35 was technologisch superieur, als was hij nog in ontwikkeling en was de concurrentie goedkoper en al klaar. Terwijl in de VS de twijfels groeiden aan de crappy jet had de PvdA niet de ruggengraat om de lobby te weerstaan en ging uiteindelijk mee met de lobbypartij VVD.

Als er ooit een parlementaire enquête komt naar de aanschaf van de F35, dan komt er ongetwijfeld veel narigheid boven. Maar goed de politiek zat er zelf bij en mag geen al te grote mond meer hebben. Het is allemaal te laat en voorbij. We zitten nu met de aanmodderende straaljager een lawaaierig niet uit ontwikkeld geval, wat op dit moment beter niet ingezet kan worden in het Midden-Oosten.

De omwonenden blijven in het ongewisse. De meningen na de belevingsvluchten zijn relatief meevallend, hoewel een enkeling de vinger wel op de luidruchtige zere plek legt. Eén JSF is nog iets anders dan straks squadrons die overvliegen. Wat er ook uit de ‘belevingsvluchten’ komt, de F35 komt er gewoon, 37 stuks. Het kost bijkans €6 miljard.

De kans is groot dat het duurder wordt, want in de begintijd van de F16 viel er nogal eens eentje uit de lucht. Dat verwacht men ook van de F35. Zomaar eens een ideetje dat een mens te binnen schiet: is er niet een miljardje over?

Voor dat miljard is het vast mogelijk de hele vliegbasis te verplaatsen naar een dunbevolkte krimpregio of een kunstmatig eiland. De basis in Leeuwarden zo valt te beluisteren uit defensiemonden, is behalve de start- en landingsbanen niet bepaald up to date. Het gaat vast miljoenen kosten hem helemaal aan te passen.

Er valt dus veel te zeggen voor verplaatsing van de basis. Al zal de gemeente Leeuwarden moord en brand schreeuwen. Maar ach, gemeenten beslissen niet over defensiezaken. Toch eens iets om over na te denken bij het schrijven verkiezingsprogramma’s. Defensie is vast niet tegen. Van het gezeur af en helemaal vrij om te spelen met de crappy jet.




zondag 22 mei 2016

Arme Sylvana




Arme Sylvana Simons, ze kan ook helemaal niets goed doen. Is ze het racistisch gescheld na elk televisieoptreden zat en stapt ze in een politieke partij, is het weer niet goed. Verkeerde partij, ontkenning van Armeense genocide (welke Nederlander wist hiervan en ligt er dan echt wakker van?), niet steunen van aangehouden columniste in Turkije. En weer een ondraaglijk grote berg racistische bagger op internet.

Tuurlijk, je mag de politieke voelspriet van Sylvana in twijfel trekken. Maar eerlijk gezegd komen alle bedenkingen eerder voort uit het ongemak over de verwijten van Sylvana. Hoe lang moeten mensen met een iets andere kleur of geloof in dit land wonen voor ze als volwaardig lid worden geaccepteerd?

Dat de derde generatie van de Turkse en Marokkaanse immigranten nog steeds niet geaccepteerd wordt, vanwege enkele uitwassen in hun gemeenschap mag duidelijk zijn. De reflex om je dan maar te richten op het land van herkomst is in het geval van het huidige Turkije niet zo handig, maar wel begrijpelijk.

Niet moslim-immigranten, of eigenlijk liever verhuisde rijksgenoten hadden lange tijd weinig te duchten. Zo lang ze maar hun best deden op school of werk en ze kenden natuurlijk de Nederlandse cultuur een beetje. En toch was er dat enge gevoel niet helemaal geaccepteerd te worden, foute grapjes over je huidskleur en steeds giftiger reacties op je streven voor vol te worden aangezien.

Wat bezielt dit land toch? Een land dat een mooi en doorgaans verstandig mens als Sylvana zo verwenst. Een land dat zo bang is dat de eigen cultuur - wat dat ook maar mag zijn – verdwijnt, dat ze zondebokken zoekt. Laat ze liever die cultuur eens bestuderen, de boeken, de muziek, de beeldende kunst.

Als je op internet de aanstichters van de bagger opzoekt, lijken het ineens heel gewone mensen. Vaak niet slecht opgeleid, soms zelfs in staat zinnen van meer dan vier woorden in fatsoenlijk Nederlands te schrijven. Toch is er iets opvallends, als je ziet welke opleiding die mensen opgeven. Van laag tot hoog, het is bijna allemaal beroepsonderwijs. Van vmbo tot technische universiteit.

Dat onderwijs waarvan werkgevers sinds jaar en dag roepen, dat er geen leerlingen meer af komen, die een hamer kunnen vasthouden. Te veel algemene vorming, daar kwam het door. Dus is dat langzaam op de achtergrond geraakt. De enkele docent, die met de beste bedoeling poogde de leerlingen nog enig maatschappelijk bewustzijn bij te brengen haakte af, gefrustreerd door de desinteresse van mededocenten, ouders en uiteindelijk de leerlingen.

Ooit maakte ik een afscheid van een docent van zo’n opleiding mee. Het was een cultureel hoogstandje, met een kamerorkestje, veel literatuur en een mooi boekencadeau. Op de vraag waarom ze deze waarden niet probeerden over te brengen op hun studenten, werd er alleen maar gezucht.

Niets tegen op beroepsonderwijs. Je hebt in de maatschappij denkers en doeners en niet iedereen hoeft academisch gevormd te worden, maar ook doeners moeten opgevoed worden tot weldenkende burgers. Dat werkgevers dit niet inzien, mag je ze kwalijk nemen. Dat docenten de strijd opgeven, tja wat moet je daar van vinden. Ze doen hun best, maar een beetje steun van maatschappij én de werkgevers en vakbonden zou welkom zijn.

Nu is ruim 40 procent van de bevolking niet in staat een beetje diepgaand artikel van meer dan 140 tekens te begrijpen. Dat maakt het moeilijk genuanceerd maatschappelijke problemen onder de aandacht te brengen. Maar goed, welwillende en geduldige mensen moeten toch in staat zijn door de desinteresse heen te breken. Kom op docenten, politici, journalisten, doe nu eens je best. Denk eens na en geef dan je gedachten door. Vergeet de oplage, de kijkcijfers en de electorale winst nu eens.


Heel misschien is het dan mogelijk eens gewoon naar Sylvana te luisteren zonder te letten op haar uiterlijkheden. En dan tot de conclusie te komen dat ze echt wel een punt heeft. En als iemand het daar niet met eens, kan hij dat ook in een fatsoenlijk betoog weergeven. En over de eigen cultuur zouden mensen alleen nog mogen spreken, als ze voldoende belezen, voldoende op de hoogte zijn van onze hele cultuur. Inclusief de nare kantjes ervan.

woensdag 11 mei 2016

Het klikgif rukt op




In een beetje dictatuur weet de tiran het volk eronder te houden door een angstcultuur van verklikken en wrede, vooral willekeurige straffen. Zodra een Kafkaëske sfeer in een land is ontstaan, zijn het nog slechts de dapperen die hun mond durven open te doen.

Een beetje vrije samenleving kotst de verklikkers uit en klaagt de willekeur aan. Tot voor kort leek Nederland zo’n relatief vrije samenleving. Kortelings blijkt het toch ook weer niet zo vrij te zijn. Pogingen van de PVV om media en linkse partijen of andere tegenstanders klikkend verdacht te maken, sloegen louter aan bij de eigen aanhang. Geen Stijl-scribenten zagen er ook geen been in om critici via klikken bij hun werkgever te bestrijden

Het gif van de klikslang kwam het sterkst binnen via de ‘lange arm van Ankara’. In de semi-dictatoriale samenleving in Turkije sinds de radicalisering van Erdogan is klikken heel normaal en een probaat middel om potentiële tegenstanders uit de weg te ruimen.  Dus waarom dit middel niet ingezet in andere landen, wanneer daar voor de dictator onwelgevallige geluiden klinken.

Je roept de voormalige landgenoten – lekker nog aan je gekluisterd met dubbele nationaliteit en nog niet los van de oude invloeden – op, om degenen die de hoogste leider belasteren aan te geven bij de Turkse autoriteiten. Dat klikken werkt uitstekend. Dit wisten we al na de Deense cartoonrel, waar geen Deense moslim naar kraaide, tot verontwaardigde klikkers de  boodschap overbrachten naar geloofsgenoten in het Midden-Oosten.

Ook in Nederland werkt de klikkultuur nu. De niet onomstreden columniste Ebru Umar was het eerste slachtoffer van klikkende Nederlanders van Turkse afkomst, die een appeltje met haar te schillen hadden. De klikkers richten daarna pijlen op Hans Teeuwen en andere cabaretiers, die de hoogste leider belachelijk probeerden te maken.

Deze week was er het gevalletje van parlementariër Keklik Yücel, wier Facebook-pagina met kritiek op haar voormalige klikkende landgenoten plots van het net verdween. Facebook ontkende dat het iets met politieke stellingname te maken had, maar zette de pagina van Yücek toch snel weer terug. Ooit zag bijvoorbeeld fotografe Irene Schaap haar Facebookpagina verdwijnen om niet weer terug te keren, kennelijk na geklik over een enkele - artistieke - blootfoto. 

Het vraagt weinig verbeeldingskracht hoe zulks werkt. Facebook werkt op basis van klachten. Als je onder de vriendenkring louter ruimdenkende mensen hebt, kun je van alles op je Facebook-pagina zetten. Het gaat mis als er klikkers tussen zitten. Dus zullen er bij Yücek ongetwijfeld een massa klikklachten binnen gekomen zijn en dan zet Facebook de pagina op zwart.

Niet alleen in de Turkse wereld werkt het zo, zo ontdekte econome Karima Kourtet. Vergeet even dat ze van Marokkaanse afkomst is, want hier lijkt het niets mee te maken te hebben. Vlak voor haar promotie kwamen anonieme klachten dat haar proefschrift plagiaat bevatte. Haar werkgever durfde haar niet bescherming te nemen en bracht zelfs haar naam naar buiten. Kourtet werd belasterd en ik weet niet wat tot in het buitenland toe. Pas nu na een gerechtelijke uitspraak lijkt er een einde te komen aan de laster en blijkt haar proefschrift dus geen plagiaat te bevatten.

Wel lijkt er sprake van een afrekening met haar promotor, waarin Kourtet werd geslachtofferd. En zo kruipt de klikkultuur meer en meer de vrije samenleving in. Eerdere pogingen van de politie via een anonieme kliklijn de Nederlanders te verleiden elkaars misstappen aan te geven, mislukten nog. Nu lijkt de tijd rijp en glijdt het land gestaag af naar een onvrije samenleving waar je met klikken de potentiële tegenstanders onderuit kunt halen.  Pak die eikel van een buurman met een uitkering maar aan en klik eens fijn bij de UWV. Of het klopt , doet er niet toe. Het kwaad is aangericht.

Vooralsnog hebben we nog een overheid die redelijk voorspelbaar is en ons beschermt tegen uitwassen van de klikcultuur. Maar met een PVV als grootste partij in de peilingen mag je toch wel een beetje bang zijn. Want daar zijn ze ook niet vies van publieke veroordelingen zonder dat een rechter hieraan te pas komt. En andere partijen hebben eerder standpunten van de bruine vrienden overgenomen.

Klikken vergiftigt de atmosfeer in een land. Niet voor niets werden vroeger op scholen klikken bestreden en de verklikkers bestraft. Het is een teken van  hoogste beschaving juist hen aan te pakken. Klikken is giftig, stiekem, anoniem, het is afrekenen uit jaloezie en het middel van foute lieden om af te rekenen met sterkere tegenstanders. Het is het wapen van lafaards en van dictatoriale regimes en het is een bijzonder effectief wapen wanneer er niet tegen wordt opgetreden. Misschien een onderwerp voor de komende verkiezingen?





zondag 1 mei 2016

Menameradiel wil geen dromers



Wat is er toch mis in de gemeente Menameradiel?  De plattelandsgemeente lijkt er zo vredig bij te liggen op een steenworp afstand van Leeuwarden. Vrij en blij op het platteland, mooi toch? Toch vertrokken er vorig jaar wel erg veel mensen richting Leeuwarden. En zijn er van die incidenten, die een mens aan het denken zetten.

Afgelopen zaterdag publiceerde de Leeuwarder Courant het treurige verhaal van de 79-jarige Sophia Bellaart. Zij woont al zo’n veertig jaar in het buitengebied aan het Van Harinxmakanaal. Sinds haar man is overleden heeft zij het wat moeilijk de zaken op orde te houden.

Toch geeft ze niet op en is geregeld te zien op rommelmarkten waar ze haar spullen verkoopt. Ze woont te midden van veel dieren. Mooi op die leeftijd met een beetje hulp, hoort bij het regeringsbeleid, zou je denken. Niet helemaal kennelijk, want de gemeente wil nu haar bouwvallige woning veilen omdat Bellaart de kosten van een opruimbeurt niet kan of wil betalen.Het gaat om zo’n €30.000. En de hulp wordt de gemeente ook te duur.

Waar doet dit toch aan denken? Oh ja, aan schipper Adriaan Blanken, die werkte aan zijn droom in dezelfde plaats – een trotse driemaster voortgekomen uit een roestige haringlogger. Blanken rommelde graag wat aan en had wat moeite met regels zoals havenrechten. De gemeente legde hem flinke dwangsommen op, die uiteindelijk ook resulteerden in de wel heel snel afgeraffelde veiling van Blanken’s droom.

Blanken is nog altijd in rechtszaken verwikkeld over deze gemeentelijke manoeuvre. Maanden heeft hij gezocht naar zijn schip, maar nu valt te vrezen dat de sloper haar al tot afval heeft verwerkt. Naar verluidt was burgemeester Tom van Mourik nogal trots  op zijn doortastend optreden tegen Blanken, die ook in Leeuwarden problemen had gehad.

Van Mourik, was dat niet die burgemeester die in tegenstelling tot veel van zijn collega’s vond dat gemeenten uitgeprocedeerde asielzoekers en andere illegaal verblijvende immigranten op straat moest zetten en zeker niet menselijk moest behandelen? Regels zijn regels tenslotte en dan zouden die mensen nog menen dat ze welkom waren ook. En hij houdt niet van mensen, die wat moeite hebben met de regels. Omdat de regels hun droom in de weg staan, of omdat ze zich niet kunnen aanpassen.

Veilen van hun eigendom is een geliefde middel van Van Mourik  in de strijd tegen de niet-aangepasten lijkt het. Ging het bij Blanken nog om een flink bedrag, bij Bellaart sputtert zelfs de Rabobank tegen dat een veiling wel wat overdreven is voor een relatief klein bedrag. Bovendien bood Bellaart aan het huis zelf wel te willen verkopen. Daar vertrouwt Van Mourik niet op. Nee, doortastend optreden is zijn motto.

Want Van Mourik droomt zelf ook. Van een mooi burgemeesterschap van de straks heel grote gemeente Waadhoeke. Van waarnemend burgemeester van Menameradiel naar echte burgervader van de Waadhoeke. Dan moet je van wanten weten. Als nogal conservatieve VVD’er denkt hij dat het wel goed komt met zijn droom, als hij maar zorgt dat zijn gemeente – hij woont overigens in Leeuwarden – ordentelijk blijft.

Dat er dorpen aan de oostkant zijn, die liever bij Leeuwarden willen aansluiten na de aanstaande herindeling, geeft te denken. Maar waar andere gemeenten die dorpen daarover mee laten praten en beslissen, is dat in Menameradiel niet het geval. Als de herindeling een feit is, kunnen ze altijd nog naar Leeuwarden, zo zegt het gemeentebestuur. Tja, dan moet zo’n nieuwe gemeente dat wel willen. Het valt te betwijfelen. Zeker als veilingmeester Van Mourik de burgemeester zou worden. Maar dat moet nog blijken. Alleen doortastendheid is nog geen garantie voor zo’n mooie baan.