KH2018 een echt volksfeest...

Je mocht zo je twijfels hebben over de realisatie van Leeuwarden Kulturele Haadstêd 2018 onder leiding van mensen als de PvdA-gedeputeerde Jannewietske de Vries. Vooral de pommeranten uit het culturele leventje van Leeuwarden die zich handig in de organisatie wisten te wurmen, deden die twijfel groeien. Maar Jannewietske is uit zicht en het kan dus nog erger.

Opvolger Sietske Poepjes zit er anders in dan Jannewietske zegt zij in de Leeuwarder Courant. ‘Meer down to earth’, aldus de CDA-gedeputeerde. Na het soms wat al te zweverige onder haar voorgangster, ga je dan even rechtop zitten. Ha, concrete plannen. Echte cultuur in 2018.

Ho maar, zegt Poepjes. ,,It moat ien grut feest wurde’’.  Eh, maar een groot feest in toch al feestend Nederland met al zijn festivals en dance-events, is dat waarmee Leeuwarden de hoofdprijs mee in de wacht heeft gesleept? De angst slaat je om het hart.

Maar goed, we luisteren verder naar de gedeputeerde die toch heel anders aan kijkt tegen een culturele hoofdstad na een bezoek aan het Spaanse San Sebastian, de huidige drager van die titel. Wat ze daar heeft gezien is een raadsel, maar het heeft niet alleen tot diepe inzichten geleid, maar ook tot doelen.

Poepjes heeft nu drie doelen voor KH2016. Eerst moeten de Friezen meer zelfbewustzijn opdoen, door er gezamenlijk de schouders onder te zetten. Dan moet er een bonte schare bezoekers uit heel Europa naar de provincie komen. Als derde en zeker niet het minst belangrijke doel is daar natuurlijk het zoveel mogelijk verdienen aan KH2018.

Het moet een echt volksfeest worden, kraait Poepjes. Onder haar voorgangster was het toch te veel ‘kunst met een grote K’. Nee, nu krijgt het volk zijn zin. Nu was er bij de plannen van Jannewietske wel eens kritiek, maar dat zij zich te veel zou richten op hoge cultuur, is toch echt nieuw. 

Toen heb ik wel eens gedacht, dat het allemaal toch wat een groot dorpsfeest zou worden in de naam van de Mienskip. Maar goed, er stonden toch ook een aantal culturele manifestaties op het programma’s die het een en ander beloofden. Al moet je me niet vragen wat het was, behalve de afgeblazen opera over Mata Hari, dankzij financieel wanbeleid van KH2018.

Maar met Poepjes moeten we het ergste vrezen. Centenkakkerij wordt het.Volksfeest, meer down to earth, het zou wat. Kletspraatjes om te verhullen, dat er nog minder geld beschikbaar is. Voor hetzelfde geld kunnen we volgend jaar ook al gaan voor de titel culturele provincie van Europa met alle openluchtspelen.

Veel meer en veel beter zal het onder Sietske niet worden. Bij Jannewietske had je nog het gevoel dat er een idee achter zat. Bij de nieuwe gedeputeerde is dat gevoel verruild voor zekerheid, weten dat het straks alleen nog maar om de poen zal gaan. En om een feest, een volksfeest natuurlijk. Het CDA dus na de PvdA. Met zelfbewuste Friezen. God bewaar me, in 2018 ben ik er niet. Met schaamrood op de wangen ga ik naar San Sebastian.

Ach, arm Europa...

Echt tranen hoeven we natuurlijk niet te laten over de Brexit. Maar om nu, zoals de Nederlandse politici, over te stappen naar business as usual is het andere uiterste. Er is wel degelijk iets ergs gebeurd.

In de aanloop van het vermaledijde referendum was de lakse houding van het remain-kamp ook al opvallend. Alleen maar waarschuwingen voor de economische gevolgen. Alsof dat de mensen die in de onderste klasse van de klassenmaatschappij het het VK nog altijd is, ook maar een biet kan schelen. Zij hebben niets te verliezen.

Dat het vooral ouderen zijn geweest die de weegschaal hebben doen doorslaan naar een Brexit is natuurlijk bedenkelijk. Ze zadelen jongere generaties op met de gevolgen. En toch hebben we het dan feitelijk alleen maar over de economische gevolgen.

Oh, oh, wat zijn de Britten geschrokken van de overtrokken reactie van de financiële markten. En toch zou dat nu juist niet de belangrijkste schrik moeten zijn. Veel erger is de reactionaire, nationalistische argumentatie achter het Brexit-kamp. Dat geeft een dreun die nog heel lang de krijtwitte rotsen zal doen natrillen.  En natuurlijk de xenofobie.

Oh, oh wat zijn de technocraten van de Europese Unie geschrokken. Zo’n Dijsselbloem, de man is toch ooit lid van de PvdA geworden vanuit een sociaal-democratisch wereldbeeld. Daar is weinig meer van over, als we nu zijn reactie op de Brexit en de vraag over een Nexit horen. De hooghartige houding kan hem en ons allemaal nog wel eens heel duur komen te staan.

Hoe meer de Euro-technocraten in die houding volharden, hoe sterker de rechts-populistische dwaallichten straks zullen toeslaan. In de eerste dag na de Brexit konden we nog hoopvolle geluiden horen van politici - niet veel Nederlanders overigens - die in de Brexit een sein zagen om het in Europa over een andere boeg te gooien.

Eindelijk zou de EU afscheid kunnen nemen van decennia technocratisch neoliberalisme. Decennia waarin geen enkel oog was voor de verliezers van de globalisering. Waar enkel gerekend werd in de voordelen van export, van financiële markten. Waar sowieso geen oog was voor de rijke Europese geschiedenis en de waarden die dit continent tegen een hoge prijs heeft leren omarmen.

Het was even een moment waarin je warempel wilde geloven in een Europese Unie, die over meer gaat dan geld. Het moment lijkt al weer voorbij, althans als we de Nederlandse regering beluisteren. Louter economische argumenten horen we. Niets over de noodzaak tot hervorming van de EU.

Ha, hervorming. In het woordenboek van de huidige Europese leiders en zeker de slaafse Nederlandse volgers is hervorming slechts een ander woord voor bezuiniging. Wat wil je in een land waarin ambtenaren de vrije hand krijgen, om na alle ellende van de vele bezuinigingen, nog eens vijftig miljard aan ideetjes om te korten op de begroting mogen spuien.

De geestelijke armoede van de huidige regerende klasse kan moeilijk duidelijker gemaakt worden, dan met het Nederlandse voorbeeld. Armzalige kruideniers zijn het. Geen enkele idee meer hoe het verder moet. Hoe het beter kan. Hoe ook de verliezers van de globalisering een goed bestaan gegund kan worden. Hoe we de miserabele malloten als Geert Wilders de pas kunnen afsnijden. Hoe we Europa weer een humaan project kunnen maken, waarin financiële markten slechts een afgeleide zijn. 

Hoe de wetenschap weer de vrije hand krijgt om met echte vernieuwing te komen. Met echte onderzoek waaruit soms prachtige dingen komen, waaraan iedereen plezier kan beleven en niet alleen aandeelhouders van grote bedrijven. Waar landen als Hongarije en Polen op het matje worden geroepen. Waar met Turkije niet eens onderhandeld wordt zolang Erdogan er aan de macht is. Kortom een Europa van mensen, mensen met ideeën, met hoop en zonder de eeuwige angst wat de financiële markten wel niet van hun denken van hun wensen. Ach, arm Europa.

Stille lente en schuldige boeren

Vorige week opende de Leeuwarder Courant eindelijk de aanval op de vernietiging van het platteland door de melkveehouderij. In een fraai lang stuk van Jantien de Boer werden alle argumenten voor en tegen nog eens goed onderbouwd naar voren gebracht. De conclusie was vernietigend.

Het wachten was daarna op de reactie van de boerenorganisaties. Zeker nadat in een Te Gast in de LC Marien  Abramse nog eens van leer trok tegen de melkveehouderij, als een slecht renderende, subsidie verslindende, milieuvernielende bedrijfstak. Een hoofdartikel van LC-landbouwredacteur Aan Dirk van der Meulen, dat poogde de schuld min of meer in de schoenen te schuiven van de consument en supermarkten, zette geen zoden aan de dijk.

Even kwam de gedachte op, dat de landbouwbond LTO gedacht heeft dat de bui wel over zou gaan. Zo van wie geschoren wordt moet stilzitten. Dat viel tegen, zo mogen we opmaken uit het artikel dat de bond nu in de Leeuwarder Courant mocht plaatsen. Veel nieuwe inzichten zijn er niet te vernemen.

De wereld voeden en we kunnen er ook niets aan doen, of we doen al zoveel, natuurinclusieve landbouw en meer van de bekende argumenten passeren nog eens de revue. Terwijl allang is aangetoond dat natuurbeheer door boeren geen zier helpt tegen de verdere aantasting van de biodiversiteit. En natuurlijk ligt het aan de consument, die weigert meer te betalen.

Van der Meulen wijst er nog op, dat de burgers kennelijk niet zoveel moeite hebben met de intensieve akkerbouw. Daar zit wel wat in, hoewel de strijd tegen het gifgebruik er fel is. Wat hij ook had kunnen opvoeren is de zwijgzaamheid van de Friese bevolking. In plaats van een opstand, lijkt die min of meer in te stemmen met de ellende.

Verjaardagsfeestjes op het platteland kun je niet beter verpesten, dan door op te merken dat het wel erg stil is geworden in de lente. Geen kievit of grutto meer te bekennen. Ha, dat ligt helemaal niet aan de boeren. Roofvogels, vossen, allemaal schuldig, maar de boeren nee, die zorgen voor de werkgelegenheid op het platteland en de weilanden liggen er toch prachtig groen bij.

Als het CBS met cijfers komt, dat het met het aandeel van de landbouw in de economie en de werkgelegenheid nogal tegenvalt, dan deugen de cijfers niet. Als biologen aantonen dat in Friesland de biodiversiteit nog sterker is afgenomen dan in andere provincies, zijn ze vooringenomen. Friese politici passen wel op de melkveehouderij een strobreed in de weg te leggen. Toch is dat allemaal wel vreemd.

Het Friese platteland is niet alleen armzalig geworden, het is ook volstrekt ontoegankelijk. In de stad kun je nog veldjes vinden waar de hond even los mag, op het platteland kan dat bijna nergens meer. Zodra een hond ook maar even van de weg komt, vormt hij een bedreiging voor het vee. Bij schapen – zijn er steeds minder - kun je daar nog wat bij voorstellen, maar bij koeien? Wandelen door de velden, hoe saai ook, vergeet het maar. Ja, op met veel subsidie aangelegde paden, liefst afgescheiden van de weiden, mag het nog. Oude kerkepaden zijn allang opgeruimd. Alleen in delen van natuurgebieden zijn mensen nog welkom.

De afgelopen tien jaar hebben gemeentes en provincie toegestaan dat boeren fors uitbreidden. Het laatste restje natuur en schoonheid van het platteland werd opgeruimd en ingeruild voor industriële productiegrond. En op het moment dat het melkquotum wordt afgeschaft, blijkt er veel meer dan de verwachte 10 procent stijging van de melkgift plaats te vinden. Wat wil je met de verdubbeling van de stallen en het agrarisch onderwijs dat boerenzonen leerde veel meer melk uit bestaande veestapel te persen.

Natuurlijk, niet alleen de boeren zijn schuldig. Het is een complex van politiek, onderwijs en banken dat het zover heeft laten komen. Maar je daar achter verschuilen als boer is nogal laf. Je hebt de keuze gehad. Sommigen van je collega’s zijn overgestapt naar biologische melkveehouderij en boeren nu prima. Maar als je alleen maar aan schaalvergroting hebt gedaan, ben je toch echt medeschuldig aan de vernieling van het platteland.

Het heeft alleen maar zover kunnen komen, omdat Nederland niet van zijn platteland houdt. Dat is nooit echt spectaculair geweest. Maar vijftig jaar geleden was het nog min of meer het aanzien waard en was er voor weidevogels nog wel een kostje bij elkaar te scharrelen. Dat is allemaal stiekem voorbij gegaan. En voor de stedeling is het huidige productieland een niemandsland, waar hij niets meer te zoeken heeft.

Wij zoeken ons heil wel in het buitenland of op de eilanden, die grotendeels ontsnapt zijn aan de vernielzucht van de melkveehouderij. Daar genieten we van de natuur, soms zelfs dezelfde als die van hier maar dan vijftig jaar terug. Kunnen we er dan helemaal niets tegen doen? Moeten we het maar over ons laten komen als een natuurverschijnsel?

Het kan anders. Maar dat vraagt om fors overheidsingrijpen. En daar houden we niet van. Alleen als de melkveehouderij in zijn geheel overschakelt naar biologische boeren, kan er iets veranderen. Niet omdat die zoveel betere melk produceren, maar wel omdat ze het land ontzien. Over een aantal decennia zullen we dan kunnen concluderen dat we weer een platteland hebben, waar we van kunnen houden. Waar weidevogels weer terug komen. Waar boeren weer volledig open zijn ten opzichte van burgers.

Als de overheid hier niet voor wil zorgen, moeten we maar hopen dat de markt zijn werk doet en de toch al slecht renderende melkveehouderij zonder verhullende subsidies de das omdoet. Dan kunnen we van voren af aan beginnen. Grote fondsbeheerders kunnen de grond overnemen en eisen stellen aan de pachters en boer wordt een gewoon beroep. Wel een mooi beroep als de druk van de bank en de wereldmarkt weg is. En de eigen coöperatie zal weer echt winstgevend worden, als het de overbodige melk niet meer hoeft te verwerken tot bulkproducten, die men aan de straatstenen niet kwijt kan.

Eels - Susan's House

Het gelijk van de kat

Met donderend geraas scheren straaljagers over dorpen en stad. Huisdieren kruipen weg en omwonenden vertrekken voor een dag of twee. Onderwijl komen tienduizenden mensen - liefst met auto - om het spektakel van de stuntende straaljagers te aanschouwen. Wegen raken verstopt. Allemaal prachtig menen de bestuurders van de gemeenten en provincie waarboven het zich allemaal afspeelt.

Prachtig toch, misschien wel tweehonderdduizend mensen op bezoek. Het zet Friesland weer op de kaart. Beter dan die paar duizend die op dat elitegedoe daar op Terschelling in aanzienlijk stillere omstandigheden genieten. Leuk voor randstedelingen, lezers van Volkskrant en NRC, maar Friezen zelf hebben er niets aan. En wat is er sowieso Fries aan Oerol, behalve de naam dan.

Nee, de luchtmachtdagen zijn voor het volk, zoveel mag duidelijk zijn. En daar zijn burgemeesters en commissaris der koning maar wat trots op. Dat lawaai, ach mensen moeten niet zeuren. Vroeger zei de commandant van de basis: Jetnoise is the sound of freedom. Vertel het mensen in Irak en Syrië maar.

Heel even dreigde het neerstorten van een Zwitserse stuntvlieger het feestje te verstoren. Omwonenden realiseerden zich ineens weer wat de gevaren zijn van dit vliegen boven relatief dicht bevolkt gebied. Wat was het mooi geweest als ze hun aanvankelijke plan de toegangswegen tot de basis te blokkeren hadden doorgezet. Ha, het volk tegen het volk.

De verenigingen van Dorpsbelang wisten het uit de hete hoofden te praten. Jammer, en ze toonden zich weer eens te begripvol voor beide kanten. Tja, als je in de commissie geluidshinder een goede sfeer proeft en betere chemie, dan is de strijd al verloren. Net als de opmerking dat er amper wordt geklaagd. Alsof dat zin heeft, mensen weten beter en laten de tanden knarsen.

Dapper is de ene vrouw die verf over een model van de F-35 gooit. Helemaal alleen daar tussen die meute lawaailiefhebbers. Ze moet zich eenzaam hebben gevoeld. Hoewel even lijkt het dat de Leeuwarder Courant wakker is geworden en ontdekt dat niet iedereen zo blij is met de gekkigheid. Maar het wordt al weer gesust en met een vrolijk verslag van het helse  evenement is het weer klaar. Stel je voor dat je de basis negatief benadert. De trots van burgemeesters en andere bestierende malloten.

Je zou bijkans wensen dat er nog veel meer straaljagers uit de lucht vallen. Liefst een F-35 en in het publiek. Je mag het niet denken natuurlijk, er zitten ook onschuldige kinderen tussen, door onverantwoorde ouders meegenomen, maar daardoor niet minder onschuldig. Hoewel, hoeveel onschuldigen sterven er bij bombardementen met deze helse machines? En dat uit onze naam.

De kat heeft intussen de poten om de oren geslagen. Ze ligt weggedoken in een kussen en probeert te slapen. Ze heeft gelijk. 

Regina Spektor - Man Of A Thousand Faces - Live In London [HD]

De eindstrijd is er weer

Het einde der tijden is weer eens nabij. Tenminste als ik een aantal voorbijkomende berichten op Twitter en Facebook mag geloven. Een derde wereldoorlog is toch wel het minste wat we mogen verwachten. Binnen twee tot drie jaar. Alleen de datum nog in te vullen.

Het is wat dat escatologisch denken. Daar herken je de ware gelovigen aan. De mens deugt niet en is tot alle kwaad geneigd. Dat kan niet goed gaan. Klimaatwetenschappers houden het nog redelijk fatsoenlijk uit angst niet geloofd te worden. Maar het komt niet goed met het klimaat en de aarde, dat is wel duidelijk.

Nee, dan de duiders van de geopolitieke ellende op de wereld. Nu had ik altijd gedacht, dat het gedonder in het Midden-Oosten ooit tot een echte eindstrijd moest uitgroeien. Velen dachten dit ook, vooral gelovigen als Bush junior vinden dit nog altijd een mooie gedachte. In het Islamitisch kalifaat denkt vast ook menigeen zulks.

Nu is dat niet zo raar als dagelijks donderende straaljagers met dodelijke bommen en raketten je stellingen bestoken. Dat ook mensen in het redelijk rustige en welvarende Westen die leer aanhangen, heb ik altijd wat beangstigend gevonden. Als het einde toch nabij is, hoef je niet meer zo rationeel te handelen.

De seculiere doempredikers zien het einde gloren in het Oosten. Boris de boef is terug. De Russen zouden met hun gestook in de omliggende landen wel eens een lont in het kruitvat kunnen gooien. Russische straaljagers pesten Amerikaanse fregatten, die lekker aan het oefenen zijn, niet al te ver van de Russische grens overigens. En ja, de duikboten zijn ook al weer gesignaleerd in de Scandinavische wateren.

De oorzaak zou liggen in het uitbreiden van de macht van het Westen in oostelijke richting, waardoor de Russen zich bedreigd voelen. Vroeger hadden ze nog leuke buffers als Polen en de Baltische Staten, maar nu zitten er Navo-leden aan hun grens en dat vinden de Russen niet leuk meer. Europa is te opdringerig geweest, luidt deze gedachtegang en Rusland is in het nauw gebracht. En een kat in het nauw, nou ja, zo ongeveer.

Poetin is in de ogen van deze escatologen helemaal niet een boef, maar een heel begrijpelijke man die louter reageert op de agressieve Westerlingen. Nu zou ik het ook niet leuk vinden om buren als Erdogan (Turkije) en Andrzej Duda (Polen) te hebben, maar daar gaat het geloof ik niet om. Als schiet die rare Erdogan een Russische straaljager uit de lucht, voor de Russen is dat alleen maar aanleiding Turkije voortaan te mijden als vakantieland. Wat ook weer een ander licht werpt op die pestende straaljagers natuurlijk.

Nee, het is de escatologen wel toevertrouwd doemscenario’s in elkaar te flansen. Het Midden-Oosten is een beetje uit de mode als plaats van de eindstrijd, dus komt de Koude Oorlog weer uit de mottenballen. Het blijft vreemd, dat wel. Natuurlijk, het is niet zo leuk meer in het Westen. Mensen voelen zich bedreigd door het een en ander. Dan helpen een paar van die gekken uit het kalifaat ook niet mee om weer rustig te worden. 

Maar in plaats van nu eens fatsoenlijk te stemmen en te zorgen voor een mooie stabiele regering, die de scherpe kantjes er een beetje afslijpt, stemmen we op halve zolen, die de raarste ideeën spuien. Met uitzondering van zuidelijke lidstaten – waar mensen vaak nog een beetje weten wat het betekent een gek aan het bewind te hebben – lijden alle Europese lidstaten aan dit verschijnsel.

Dat maakt een mens toch een beetje angstig. Niet bang voor Russen of een terugkerende profeet dan wel godenzoon, maak je je toch wel een beetje zorgen over de keuzes van de mensen in het rijke westen. Niet dat het nu onmiddellijk tot de eindtijd zal leiden, maar een oorlogje heb je snel natuurlijk. Het leidt zo leuk af van de echte problemen.