Een fontein hier en daar

Een van de weinige concrete voorstellen voor het jaar van Leeuwarden als Culturele Hoofdstad van Europa waren elf fonteinen in de Friese steden. Eerlijk gezegd, best een leuk idee. Het was evenwel buiten de waard van de boze burger gerekend.

Het protest zwelt aan en heeft inmiddels de nationale media bereikt. Zulks verbaast mij. Wat is er mis met fonteinen? Niets fleurt een stad meer op dan een mooi fontein. Dan moet het wel werken natuurlijk en een mooie uitstraling hebben.

Op reizen door Europese steden zie je vaak fonteinen als spetterend en ook levendig middelpunt van centraal gelegen pleinen. Kijk naar de fontein op het Zaailand of in willekeurig welke andere Europese stad. Het zijn alle ontmoetingsplaatsen geworden, speelplekken voor kinderen op hete dagen.

In Barcelona is de Fuente Magica een toeristisch monument van formaat. Dat is nog een stapje verder, een fontein niet alleen als kunstwerk, maar als manifestatie. Zelfs de Barcelonezen kunnen er geen genoeg van krijgen. In Rome zijn de fonteinen iconen

Dus was ik aangenaam verrast met het idee van mooie fonteinen in de Friese elf steden. En van het ontwerp was ik net zo gecharmeerd. Het was van internationale kunstenaars. Niks mis mee in een brede mienskip zou je zeggen.

Nu wekken de organisatoren inderdaad wel een beetje de indruk, dat Friesland zelf weinig te bieden zou hebben op kunstgebied. Behalve oude meesters als Alma Tadema of M.C. Esscher worden de hier woonachtige kunstenaars niet echt geëerd. Maar dit ter zijde.

Het afgelopen weekeinde heb ik me maar eens verdiept in de argumenten tegen de fonteinen.In Sneek bijvoorbeeld, waar hard gekrijst wordt tegen de plaats van het kunstwerk. De bewoners zijn niet gehoord, zo valt te beluisteren. Hoe bedenken ze zo'n plaats? Het past hier niet.

En ja, daar is ie dan: Waarom van een buitenlander? Hebben wij geen goede Friese kunstenaars, die zulks kunnen? Je kon er gif op innemen, dat dit argument om de hoek zou komen in deze tijd van nationalistische gevoelens. Misschien hebben de organisatoren dat toch een beetje onderschat.

Ik begrijp het wel, wijlen Martin van Amerongen sprak ooit de gedenkwaardige woorden, dat achter iedere grasspriet in deze provincie een kunstenaar zit. Hetgeen volgens hem niet wilde zeggen, dat Friesland een levendig cultureel klimaat heeft. Het is al zo lang het me heugt een strijd om de aandacht.

Een redactrice van de cultuurredactie van de Leeuwarder Courant wekte de woede van de Friese literaire coterie met haar opmerking, dat ze weinig ophad met de Nederlandse literatuur, laat staan de Friese. Pek en veren voor de dame in kwestie. Hoe durfde ze en nog wel in de eigen Ljouwter.

Het wordt nog wat met die mienskipsgedachte volgend jaar. Op suggesties iets te doen met de opvang van vluchtelingen om het idee van mienskip wat handen en voeten te geven, heb ik weinig gehoord. Wellicht is een mars door Leeuwarden om vluchtelingen te verwelkomen in plaats van een uitzwaaitocht voor de grutto een ideetje. In Barcelona trok zo'n tocht 160.000 mensen. Dat kunnen wij toch ook.