woensdag 26 oktober 2016

Boerenslimheid is ook niet alles



Zo’n rapport van de commissie duurzame veehouderij klinkt mooi. Landelijke kranten pikken de boodschap er snel uit: alleen voor 30 procent voorlopers in duurzaamheid nog subsidie. De rest kan het schudden. Anderen geloven er niet zo in en zien het rapport in een lade verdwijnen.

Dat laatste zou best eens kunnen, omdat er nog al veel aan de agri-sector zelf wordt overgelaten. En dat is een doodlopende weg, weten we nu. De afgelopen week hebben we heel hard kunnen lachen om de melkveehouders die treurend op de tv verschenen.

Nog maar ruim een jaar geleden juichend over de bevrijding van het melkquotum, niet luisterend naar waarschuwende stemmen over mestoverschot, of de dreiging van toen staatssecretaris Sharon Dijksma, heerlijk de melkkraan volop open gedraaid. En nu zeuren over de nieuwe staatssecretaris dat ie geen regels heeft opgelegd om het daaruit voortkomende mestoverschot te voorkomen.

De Leeuwarder Courant spreekt over het fosfaatdrama, nu voor veel boeren ernstige problemen opdoemen. Niks fosfaatdrama, het is veel simpeler: de boerenslimheid heeft gefaald. Nu dreigen ze hun altijd fel verdedigde uitzonderingspositie in Brussel te verliezen. Geen extra mest op meer Neerlands weiden.

Het is stomweg eigen schuld. Het was allemaal bekend. Wie veel extra gaat melken met meer koeien produceert veel meer mest en dat is onacceptabel, waarschuwde Dijksma. En nu maar zoeken naar een zondebok. De nieuwe staatssecretaris? De banken, omdat die het geld leenden voor de grotere stallen? Of de eigen organisatie LTO?

Het commissierapport ligt wellicht niet bovenop de stapel van het kabinet, maar wel op een groeiend stapeltje kritische rapporten dat zo langzamerhand de boekenplank doet doorbuigen. Luisteren naar bezorgde burgers over een vernield landschap, ach het zou wat. Duurzamer produceren? Doen we toch.

Natuurmonumenten komt met een productiebosuitbreiding. Honderdduizend hectare bos erbij in Nederland, veelal ten koste van landbouwgrond. Op de bijgeleverde kaart is Friesland nog relatief blanco van nieuwe bossen. Het zou zo maar eens een idee zijn, om straks vrijkomende gronden van failliete melkveehouders als bosgrond om te vormen.

Natuurlijk schreeuwt de LTO moord en brand over het bosplan, doof voor maatschappelijke veranderingen. We voeden de wereld toch en dan gebeurt het straks ergens anders en minder efficiënt. Hm, ik meende dat we dat station gepasseerd waren. Akkerbouwers, met uitzondering van telers van pootaardappelen, leveren vooral veevoer. En suikerbieten, tja wat moeten we hiervan zeggen, nu er suikertaks op het programma staat.

Staatssecretaris Martijn van Dam lijkt niet onder de indruk van alle kritiek. Zijn positie is kennelijk niet in gevaar. Het mag duidelijk zijn, door met de rug naar de samenleving te staan, heeft de melkveehouderij zijn hand overspeeld.

Dat commissierapport kan wel eens op het bureau blijven liggen, net als het bosplan. In Brussel worden de messen geslepen. In Europa zijn de arrogante melkproductieverslaafde Nederlandse boeren niet populair. In geen ander land zijn de grenzen van milieuwetten zo vaak opgezocht. Zelfs nu nog zijn er boeren, die er koeien bij kopen.

De sector kan er beter niet te veel op rekenen dat ze de uitzonderingspositie houden. En wat zou het ook als ze hun subsidie grotendeels verliezen. Het is zo’n beetje de helft van hun inkomen. Voor de diversiteit van het Nederlandse landschap gloort er weer hoop. Voor de familiebedrijven die zo graag ondernemers wilden worden, rest slechts de tragiek van niet op tijd de bakens verzet te hebben. En dan past het verwijt van gebrek aan maatschappelijke waardering niet meer.



Geen opmerkingen:

Een reactie posten