zondag 6 augustus 2017

De ondergang van de middenklasse



Het werd inderdaad tijd dat er aandacht kwam voor het afzakken van de middenklasse, ook in Nederland. Hoe je met een redelijk inkomen van zeg maar anderhalf keer modaal geen ruimte meer hebt om te sparen. En daarmee al snel in de gevarenzone zit.

In de artikelen die hier nu over worden geschreven, wordt de schuld gegeven aan de zorgkosten. Niet helemaal onterecht, want na de invoering van de zorgverzekering en afschaffing van het ziekenfonds hebben werkgevers handig gebruik gemaakt van de omschakeling om hun bijdrage flink te verminderen. Elke stijging van de kosten kwam zo terecht bij de werknemer.
Ja, ja de invloed van VNO-NCW in de Nederlandse politiek is groot. Sinds het akkoord van Wassenaar in de jaren tachtig zijn de salarissen amper meer gestegen, terwijl de kosten van het levensonderhoud stegen. Niet die van voedsel. Dat was slim, het zijn immers de meest merkbare dagelijkse kosten.
Maar het was niet alleen de zorg die de werknemer in het nauw hebben gebracht. Huren stegen door de privatisering van de woningbouwcorporaties. En wie dacht er met een eigen woning aan te ontsnappen werd door gemeenten en waterschappen aangepakt. Vele honderden euro’s per jaar meer knabbelden aan het besteedbare inkomen.
De ogenschijnlijke stijging van de welvaart van de laatste decennia van de vorige eeuw, was op schulden gebaseerd bedrog. Het ging sluipenderwijs. Nee, niet door de financiƫle crisis van 2008. De genoemde kosten gingen al veel eerder omhoog. Wel ging het na 2008 in een ongekende versnelling.
Extraatjes van de werkgevers als telefoonkosten, mobiliteit – kilometervergoeding – werden flink belast. De werkgevers speelde de vermoorde onschuld en schaften veel van die extraatjes af onder het mom dat de belasting er mee aan de haal ging. Konden zij er wat aan doen? Al gingen er toen al geruchten, dat veel van die maatregels ingegeven waren door VNO-NCW.
Zo kon het gebeuren dat wie rond 2000 een heel behoorlijk inkomen had en nog wat kon sparen, vijftien jaar later merkte dat er weinig meer van over was. Het enige wat velen verbetering bracht, was de toetreding van vrouwen tot de arbeidsmarkt. Wee de alleenverdiener die dacht dit niet nodig te hebben. Hij of zij werd afgestraft met het verdwijnen van belastingvoordelen.
En dan hebben we het nog niet gehad over de kosten van het onderwijs, die zelfs twee tot twee en een half maal modaal in de gevarenzone hebben gebracht. Velen moeten in de jaren na het middelbaar onderwijs extra hypotheken afsluiten om het kroost aan een fatsoenlijke opleiding te helpen.
Zo opgeteld lijkt het bijkans een complot om de middenklasse onderuit te halen. Geen enkele partij van enige omvang nam de middenklasse in bescherming. Van links tot rechts ging vrolijk mee in de afroming van het beetje luxe dat een redelijk inkomen verschafte.  En dan zijn we nog verbaasd over de ontrouw van de kiezers. Dat die daarop weer tegen hun eigen belang in op rechtse protestpartijen stemden, is mede de schuld van sommige media. Media die ten onrechte als links te boek stonden.

In complotten hoef je niet te geloven. Het is eerder zelfbedrog van politici, vakbonden en andere beschermers van de werknemers geweest. Ze hebben zitten slapen en hebben de cumulatie van de alom stijgende kosten niet gezien. Zich niet ingezet voor hogere lonen. Nu doen de Nederlandsche Bank en het IMF dat. Die het weer afleggen tegen het sprookje van de voordelen van de export, die niet gebaat is bij hogere salarissen. Hoe dit gaat aflopen, is nog een raadsel. Maar het is wel een donkere wolk boven het economisch succes van dit land.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten