vrijdag 31 juli 2015

Turkije twintig jaar gelden



Zo’n twintig jaar geleden brachten wij het eerste bezoek aan Turkije. Een aangename gewaarwording en tegelijkertijd een openbaring. Een ontspannen land waar eerlijkheid hoger werd gewaardeerd dan correcte religieuze gewoontes. Waar iedereen weliswaar moslim was, maar daar verder niet te veel woorden aan vuil maakte. In de jaren die volgden veranderde dat beeld langzaam en niet ten goede

Enkele jaren terug ontmoette ik er een vrijmoedige gids. Een aardige man vol humor. Schitterend kon hij vertellen over de ‘koranbelt’ in Anatolië. Wel verzocht hij ons vriendelijk geen opnames van zijn show te maken.

Was hij bang? Nou nee, legde hij uit, maar bij vorige trips hadden toeristen zijn conference op internet verspreid en dat was tegen het zere been van zijn werkgever. Over de islamitische AKP was hij uitgesproken. We moesten het zien als een soort CDA in Nederland – hij kwam zelf uit Nederland. Islamisering was hij zeker niet bang voor en mocht het zover komen, dan zou hij als eerste het land ontvluchten.

Wel werd ons duidelijk dat er iets was veranderd. Misschien niet in Istanboel, maar wel in de Anatolische steden als Konya waar een soort relipolitie de wacht hield en Turken die zich verderfelijke gewoontes van toeristen zoals daar zijn roken en drinken op straat overgaven, op hun nummer zette. Onze gids had een bloedhekel aan die steden en kwam er liever niet buiten de hotels. Stiekem weet hij het conservatisme aan de uit Nederland en Duitsland terug gekeerde Turken.

Graag zou ik hem nu nog een spreken. Het zou zo maar eens kunnen zijn, dat hij zijn koffers aan het pakken is. Er is iets erg mis gegaan in Turkije het afgelopen decennium. Hoe anders was het toen het land in de jaren negentig gading maakte naar het lidmaatschap van  de Europese Unie. Toen werd er amper getwijfeld aan de correctheid van de seculiere staat gesticht door Kemal Atatürk.

Had Europa toen maar de gelegenheid te baat genomen en het land Europa binnen gehaald. Akkoord, het voldeed niet geheel aan de normen en waarden van Europa, maar dat gold en geldt evenmin voor veel voormalige Oostblokstaten die wel zijn toegelaten. Het getreuzel en de onwil Turkije toe te laten heeft kwaad bloed gezet in het zo trotse land. Om onze gids nog maar eens te prafraseren: Laat maar zitten. We zitten al bij de Navo, in de douaneunie en je kunt hier met de euro betalen.

Nu zitten we met de gebakken peren. Erdogan is een wolf in schaapskleren gebleken, een dictator in de dop, gesteund door de Anatolische tijgers op het platteland en zeker ook de Turken in Nederland. Want die zagen op vakantie en op de hier te ontvangen door de AKP gedomineerde tv alleen maar meer welvaart en was dat niet allemaal te danken aan het beleid van Erdogan? Nee, geen kwaad woord over hem.

Die welvaart had Europa ook wel kunnen bieden, zonder de lelijke kantjes van de AKP. Turkije had dan een van de weinige landen kunnen worden met een bijkans geheel islamitische bevolking buiten de Arabische wereld. Een welvarend land en een voorbeeld voor de landen die zo jammerlijk faalden na de Arabische lente.

Nu brengt dit land, een NAVO-lid notabene, de relatief succesvolle strijd tegen Islamitische Staat in gevaar door de PKK(Koerdische arbeiderspartij) -bases te bombarderen en de wapenstilstand met de PKK op te blazen. De Koerden, de grondtroepen in de strijd tegen de terroristen van IS worden nu voluit aangevallen. De Amerikanen mogen vanaf Turkse bodem bommen gooien op IS, maar zeker niet als steun aan de PKK-strijders. En dat hoogst waarschijnlijk uit electorale overwegingen.


Het is verraad in opperste vorm. En de NAVO zwijgt. We hadden het kunnen voorkomen door de Turken serieus te nemen, toen ze bij de EU wilden. Als we niet hadden geluisterd naar lieden uit PVV, CDA en bedenkelijke partijtjes uit andere landen, hadden we Turkije een helpende hand kunnen toesteken in hun streven naar economische groei. Dan hadden de zo gekrenkte Turken hun heil niet gezocht bij de onbetrouwbaar gebleken AKP en nu straaljagers alleen hebben ingezet tegen IS. Tja, met de wetenschap van nu.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten