Het is weer iets nieuws, boeren die stoppen en daarover hun verhaal doen. Mensen vinden het prachtig - niet dat ze stoppen hoor - en dat niet alleen. Nee, ze volgen de gedachtengang van de stoppers ook nog. Het is wat met de maatschappij als intelligente boeren moeten stoppen.
Het begon met boerin José Bongen uit de Achterhoek, die een roerend verhaal schreef op Facebook. Inmiddels al gevolgd door journalisten die op zoek gaan in de eigen regio naar het verhaal achter de stoppende boeren. Het is heel begrijpelijk allemaal maar, en toch wringt het ergens.
Je mist het in het verhaal van Bongen, maar ook in dat van een stoppende boer in de Leeuwarder Courant. Het ligt allemaal aan de maatschappij. We zouden moeten schrikken van het feit, dat intelligente, welwillende boeren het bijltje erbij neergooien.
Volgt veelal het verhaal van de lage melkprijs, ver onder de kostprijs. Duizenden euro’s verlies per maand. De te late gedachte aan biologisch melken wordt gesmoord door coöperatie Friesland Campina, die meent dat er te veel biologische melk komt om de relatief hoge prijs overeind te houden. Een gedachte die onze stoppers bedroefd aanhoren.
Raar toch, buitenstaanders hebben er veel en vaak voor gewaarschuwd: Het verdwijnen van de melkquotering zou de melkkraan openzetten met alle gevolgen van dien. Overal werd immers gebouwd aan nieuwe en grotere stallen. De critici werden weggelachen. Nog steeds worden journalisten weggezet als onverstanden, die niets begrijpen van de melkveehouderij.
De lage melkprijs is te wijten aan de Russische boycot en de mindere vraag uit China. Nee, echt niet aan de hoge productie na het einde van het melkquotum. Die meerproductie vlakt al weer wat af. Tja, maar op staatjes van het Centraal Bureau van de Statistiek blinkt Nederland wel als het land met de snelst gestegen melkproductie na 2015.
Dat het nu wat minder snel groeit, ligt wel voor de hand. De overheid dreigt met ingrijpen wegens het mestoverschot. En dat kan wel een nieuw quotum betekenen. Dat er nu boeren de handdoek in de ring gooien was voorspelbaar. En treurig voor de mensen die het treft. Maar verstandig zijn deze boeren wel.
Ze beseffen dat ze een race to the bottom in het dure Nederland nooit kunnen volhouden. Hoe verdrietig het ook is, als je je droom in duigen ziet vallen, verbazingwekkend is het niet. De stoppers die nu aan het woord komen zitten veelal tot hun oren in de hypotheekschuld. Al stijgt de melkprijs, dan nog kunnen ze het niet langer volhouden.
Maar is het juist om dan de maatschappij de schuld te geven? Die zou klagen over antibioticagebruik en dat is toch allang een stuk minder. Geen woord evenwel over de industrialisering van het landschap. De vernietiging van de biodiversiteit. Wel over hoe goed ze voor hun dieren zorgen.
We geloven hun op hun woord. En dat dierenwelzijn kost extra geld. Maar dat wisten de boeren toch van te voren. Nu een aantal het voor gezien houdt, klinkt onmiddellijk de klacht dat we straks niet meer weten onder welke omstandigheden onze melk wordt gemaakt. Waarbij men voor het gemak vergeet dat 70 procent van de melk de grens over gaat.
Al stoppen twee van de drie boeren, dan wordt er nog genoeg melk geproduceerd voor de Nederlandse bevolking. Die melk zal dan wel duurder zijn. Daar hebben mensen waarschijnlijk helemaal niet veel moeite mee. En als het erop aan komt, moeten we ook zo eerlijk zijn te erkennen dat melk geen noodzakelijk voedingsmiddel is. Niet ongezond misschien, maar ook niet echt gezondheidbevorderend.
Dus beste stoppende boeren, zonder zout in de wonden te willen strooien, u was gewaarschuwd. Wees blij op tijd te kunnen stoppen. Help mee aan een weer mooier platteland. En daar kunt u zelf wonen en dromen van koeien met heel veel melk. U bent immers op tijd gestopt. Maar stop met dat beschuldigende vingertje naar de burger. Die ligt er overigens verder niet van wakker. Maar dat snapt u ook wel.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten